با توجه به اینکه مشهد یک شهر گردشگری به حساب می‌آید، تنوع سوغات مشهد نیز زیاد است.
از بهترین سوغات مشهد زعفران و زرشک و خشکبار گرفته تا فیروزه، انگشتر و سنگ‌های زینتی، مهر و تسبیح، جانماز، گلیم و قالی، عطر و نقل و نبات که واقعا پاسخگوی هر نوع سلیقه و بودجه هستند.
به‌همین‌دلیل است که امکان ندارد کسی از مشهد بازگردد و برای خانواده و اقوام خود سوغات مشهد را به ارمغان نیاورد.
مشهد به‌واسطه وجود بارگاه حرم امام رضا (ع) به پایتخت معنوی ایران معروف است و سالانه پذیرای هزاران توریست خارجی از کشورهای عربی است. ازآنجایی‌که بخش زیادی از بودجه این شهر از فروش انواع سوغاتی تامین می‌شود، کیفیت آن‌ها نیز مدام تحت نظارت است.
البته در این میان ممکن است با موارد تقلبی به‌خصوص در مورد زعفران، فیروزه و سنگ‌های زینتی که از کشورهای همسایه (چین) وارد می‌شوند مواجه شوید.
تنها توصیه ما به شما این است که برای رفع این مشکل، پیش از خرید از اعتبار فروشگاه آن اطمینان حاصل کنید.
اگر به‌تازگی قصد سفر به شهر مشهد را دارید، پیشنهاد می‌کنیم مطالعه این مطلب را از دست ندید چراکه در آن به نکاتی در مورد انواع سوغاتی مشهد به‌خصوص زعفران اشاره شده که مطمئنا تا به حال آن‌ها را نشنیده‌اید!
با انواع سوغات مشهد بیشتر آشنا شوید
باید بدانید که سوغاتی‌های مشهد فقط محدود به انواع ادویه، زعفران، زرشک، نبات، مهر و تسبیح، عطر و نقل و نبات نیست و شما در مشهد می‌توانید به سراغ بهترین کیفیت از سنگ فیروزه و محصولات ساخته شده با آن، انواع گلیم و قالی دست‌بافت عشایر مشهد، پوستین به‌ویژه در روستاهای مشهد، دیگ سنگی یا همان هرکاره و ترشی مشهدی یا همان سالاد مشهدی نیز بروید و این‌بار با سوغاتی جدیدی از شهر مشهد به محل زندگی خود بازگردید.
در ادامه به جزئیات هرکدام اشاره خواهیم کرد.
زعفران، طلای سرخ مشهد
طبق باور همگان، از گذشته زعفران یا همان طلای سرخ به‌عنوان بهترین سوغات مشهد جایگاه ویژه‌ای داشته است.
بخشی از این مسئله به‌دلیل رنگ، عطر و طعم بی‌نظیر آن است که در ادویه‌های دیگر به این کیفیت دیده نمی‌شود. بخش دیگر آن به‌دلیل خواص دارویی ویژه‌ای است که باعث شده جزو گران‌قیمت‌ترین ادویه‌های جهان در نظر گرفته شود.
رشته‌های سرخ‌رنگ و ظریف زعفران، در اصل از کلاله گل گیاه کرکوس ساتیوس (Crocus Sativus) تهیه می‌شوند.
از نظر تولیدکنندگان مشهدی، قیمت بالای زعفران تا حدودی به شیوه برداشت آن نیز مرتبط است.
برای تولید یک كيلوگرم زعفران خشک باید 100 تا 200 هزار کلاله گل گیاه زعفران را با دقت کامل به‌صورت دستی جداسازی کرد.
قدمت کشت زعفران در جهان به 5000 سال پیش باز می‌گردد و از حدود 700 سال پیش کشت آن در ایران و از شهرهای مختلف استان‌های خرسان رضوی و خراسان جنوبی آغاز شد.
کشور ما در حال حاضر توانسته با تامین نه‌دهم زعفران جهان به قطب اصلی تولید آن تبدیل شود که منبع اصلی صادرات آن از منطقه خراسان است.
شغل اصلی اکثر مردم ساکن استان خراسان کشت و برداشت گیاه زعفران است.
از شهرهای مختلف استان خراسان رضوی مانند تربت حیدریه، زاوه، تربت جام، گناباد و نیشابور گرفته تا شهرهای مختلف استان خراسان جنوبی مانند قاینات، فردوس، بشرویه و بیرجند.
در این میان شهر قاینات از نظر کیفیت و شهرت توانسته گوی سبقت را از دیگر شهرها بِرُباید و به‌عنوان پایتخت زعفران ایران شناخته شود.
به‌همین‌دلیل است که بهترین نوع زعفران در ایران با عنوان زعفران قائنات معروف است.
متاسفانه اخیرا با ورود زعفران تقلبی از کشورهای همسایه، حتی زعفران تقلبی قائنات نیز به بازار آمده است.
مطلب پیشنهادی :
آموزش کشت زعفران
در گذشته، اطبای سنتی از این سوغات مشهد به‌صورت جوشانده یا محلول برای درمان خوراکی یا موضعی مشکلات تنفسی، بیماری‌های پوستی، ضعف بینایی، تب، درد، سرماخوردگی، بیماری‌های روانی، مشکلات زنان، اختلالات جنسی و عفونت‌های مختلف استفاده می‌کردند.
امروزه نیز مشخص شده است که زعفران بیش از 150 ماده شیمیایی فعال دارد که کلیدی‌ترین آن‌ها آنتی‌اکسیدان‌های کروسین، کروستین، پیکروکروسین و سافرانال هستند.
مطالعات نشان داده‌اند که در گیاهان دیگر کمتر این آنتی‌اکسیدان‌ها یافت می‌شوند. علاوه بر اینکه آنتی‌اکسیدان‌های سافرانال و کروسین مسئول رنگ، طعم و بوی زعفران هستند، می‌توانند از سلول‌های بدن در برابر استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد مهاجم محافظت کنند.
باید بدانید که استرس‌های اکسیداتیو در بروز بسیاری از مشکلات سلامتی مانند سرطان، آلزایمر، التهاب مزمن بدن، بیماری‌های خودایمن، بیماری‌های مربوط به چشم، بیماری‌های مربوط به مغز و بیماری‌های قلبی و عروقی نقش دارند.
از نظر طب سنتی، اگر به‌دنبال رفع افسردگی و بهبود روحیه و خلق‌وخوی خود هستید، مصرف روزانه 1 تا 2 قاشق غذاخوری از عصاره این ادویه عالی و مفید را در غذا یا به‌صورت چای و دمنوش در برنامه غذایی خود قرار دهید چراکه بدون هیچ عارضه جانبی به اندازه داروهای ضد افسردگی (سرترالین، فلوکستین، و سیتالوپرام) می‌تواند میزان دوپامین و سروتونین مغز را افزایش دهد.
البته می‌توانید روی خواص دارویی زعفران برای کنترل علائم بیماری‌هایی مانند بیماری چشمی تخریب ماکولای وابسته به سن (AMD)، سندرم قبل از قاعدگی (PMS) و بیماری‌های زوال عقل مانند آلزایمر نیز حساب کنید.
بهتر است خانم‌های باردار تا پایان دوران بارداری از مصرف زعفران اجتناب کنند چراکه امکان خطر سقط جنین با زعفران برای آن‌ها وجود دارد.
زرشک، زینت‌بخش غذاهای اصیل ایرانی
خراسان جنوبی مرکز اصلی تولید زرشک ایران است.
این سوغات مشهد به‌دلیل خواص دارویی و ظاهر بی‌نظیر خود همیشه انتخاب مسافران و گردشگران بوده است.
از انواع زرشک می‌توان به زرشک اناری و مجلسی اشاره کرد که از نظر رنگ و طعم کمی با یکدیگر متفاوت هستند.
اگر برای خرید به‌دنبال زرشک عالی هستید، توصیه می‌کنیم اول به سراغ زرشک قائنات بروید که مشابه زعفران آن از بهترین‌های ایران است.
نقل و نبات، سوغات شیرین مشهد
در حال حاضر خراسان رضوی بزرگترین تولیدکننده نبات ایران محسوب می‌شود و در مشهد به هر بازاری سر بزنید می‌توانید نبات تازه را با بهترین کیفیت پیدا کنید.
از نبات ساده گرفته تا انواع نبات طعم‌دار با طعم‌های زعفرانی، نعنایی، دارچینی، زیره، لیمویی و آویشن. عطر و طعم نقل مشهد زبان‌زد است و کمتر می‌توانید در شهرهای دیگر آن را بیابید.
به‌خصوص اینکه علاوه بر نقل ساده طعم‌های زعفرانی، گردویی، بادام، نارگیلی، هل، گلاب آن نیز در مراکز خرید مشهد پیدا می‌شوند.
مهر، جانماز و تسبیح، سوغات متبرک مشهد
ازآنجایی‌که بیشتر گردشگران و مسافران مشهدی به قصد زیارت به این شهر می‌آیند، برایشان خرید مهر، جانماز و تسبیح برای تبرک حس خوبی دارد.
شما می‌توانید انواع تسبیح مانند تسبیح شاه‌مقصود، دلربا، انواع عقیق، ام‌البنین، فیروزه و کهربا را به‌عنوان سوغات مشهد برای دوستان خود به ارمغان ببرید.
انگشتر و سنگ‌های زینتی، سوغات خوش‌یمن مشهد
متبرک کردن انگشترهای زینتی به بارگاه امام رضا و سوغات آن برای اعضای خانواده و اقوام از گذشته مرسوم بوده است. شما می‌توانید انگشترهای زیبایی را که با سنگ‌های زینتی مثل فیروزه، عقیق، دُرنجف، یاقوت، زمرد، شرف شمس و حدید مزین شده‌اند، به‌راحتی در بازارهای سنتی و مدرن مشهد بیابید. فیروزه نیشابور از دوران باستان در مشهد جایگاه ویژه‌ای داشت و دربار پادشاهان برای آن ارزش زیادی قائل بودند.
امروزه نیز در بازارهای سنتی مشهد می‌توانید کارگاه‌های فیروزه‌تراشی پیدا کنید که به تولید انگشتر فیروزه، صنایع دستی و آثار هنری مانند ظروف مسی فیروزه‌کوبی شده و غیره مشغول هستند.
توصیه می‌کنیم با توجه به ظهور فیروزه تقلبی، برای خرید فیروزه اصل به فروشنده‌های قدیمی و معتبر مراجعه کنید.
انواع ادویه، سوغات خوش‌عطر و بوی مشهد
به جز زعفران که سوغات ویژه مشهد است، می‌توانید دیگر انواع ادویه را نیز با بهترین کیفیت به‌عنوان یکی دیگر از بهترین سوغات مشهد خریداری کنید.
مشهد نوعی ادویه ترکیبی به نام هفت‌‌قلم دارد که بسیار پرطرفدار است.
ترکیبی از دارچین، زردچوبه، گلپر، زنجبیل، فلفل سیاه، فلفل قرمز و سماق که مطمئنا طعم بی‌نظیری به غذاها و ترشیجات شما می‌دهد.
از خواص آن می‌توان به کمک به هضم، آرام‌بخشی و مقابله با سرطان اشاره کرد.
خشکبار و میوه خشک، سوغات ماندگار مشهد
یکی دیگر از بهترین سوغات مشهد، خشکباری مثل نخود، کشمش، برگه آلو و زردآلو، انجیر خشک، لواشک، عناب، انواع میوه خشک، انواع دانه‌ها و آجیل است.
چراکه استان خراسان قطب تولید انواع خشکبار در ایران است.
امکان ندارد شما در بازارهای مشهد قدم بزنید و بعد از دیدن این آجیل و خشکبار به فکر خرید آن‌ها نیافتید. این خوراکی‌های جذاب و خوشمزه سرشار از انواع ویتامین‌ها و مواد مغذی هستند و مصرف آن‌ها برای همه سنین توصیه می‌شود.
سخن آخر
امروزه علاوه‌بر خرید حضوری انواع سوغات مشهد، امکان خرید اینترنتی آن‌ها نیز فراهم شده است.
حسن این شیوه به‌ویژه در مورد خرید زعفران این است که در صورت بروز هر مشکلی می‌توانید به‌واسطه ضمانت اصالت فروشگاه‌های اینترنتی، از تقلبی نبودن کالای خود مطمئن شوید.
فروشگاه اینترنتی زعفران بینا با سابقه درخشان چندین ساله خود توانسته اعتبار و اطمینان کافی را در میان مشتریان به‌دست بیاورد.
تمامی محصولات این فروشگاه از زعفران گرفته تا زرشک و خشکبار، انواع چای و دمنوش، انواع ادویه، نبات و شیرینی‌جات و عسل دارای ضمانت اصالت کالا و تحت نظارت شبانه‌روزی تیم قوی پشتیبانی آن هستند.
پک‌های هدیه زعفران بینا یکی از پرطرفدارترین نمونه‌های پک سازمانی در ایران هستند زیرا علاوه بر کیفیت بالا و ظاهر زیبای خود قیمت بسیار معقولی دارند. پس از ثبت سفارش، در هر نقطه‌ای از کشور می‌توانید زعفران اصل و صادراتی (زعفران قائنات) را به‌کمک ناوگان حمل‌ونقل اختصاصی فروشگاه بینا درب منزل دریافت کنید.