یکی از مهمترین نکاتی که همگام خرید زعفران باید به ان توجه کنید نوع زعفرانی است که میخواهید آن را خریداری کنید.
انواع زعفران و تفاوت های آن ها با توجه به نوع فراوری و اصطلاحا پاک کردن و خشک کردن زعفران تقسیم بندی می شوند.
این تفاوت ها و انواع زعفران یکی از مهم ترین عوامل در تعیین قیمت زعفران می باشد و هنگام خرید زعفران بهتر است انواع زعفران و تفاوت آنها را به خوبی بشناسید.
زعفران به پنج دسته کلی زیر تقسیم می شود.
- نگین
- سرگل
- پوشال
- دسته، دخترپیچ ویا زعفران رشته کامل
- سفید، کنج، خامه ویا ریشه زعفران
در نظر داشته باشید که هنگام تشخیص انواع زعفران و تفاوت آنها منظور از کلاله، قسمت قرمز رنگ و منظور از خامه، بخش زرد رنگ رشته زعفران است.
یک رشته زعفران معمولا شامل ۷۰ درصد کلاله و ۳۰ درصد خامه است و باید توجه داشت که این انواع زعفران بر اساس همین کلاله و خامه زعفران تقسیم بندی می شوند.
خرید زعفران
۱) زعفران نگین
گران قیمت ترین زعفرانی که در ایران وجود دارد همین زعفران نگین می باشد و برای صادرات زعفران هم عموما از زعفران نگین اتویی استفاده می کنند.
این مدل زعفران رنگ‌دهی وظاهری فوق العاده داشته و بسیار معطر است.
در این نوع زعفران کلاله ها بدون خامه بوده و صاف و بدون شکستگی‌اند (برعکس زعفران سرگل که کلاله‌ها دارای شکستگی است).
همین امر باعث شده که این نوع زعفران ظاهر بهتر و قیمت بالاتری نسبت به زعفران سرگل داشته باشد.
ویژگی های زعفران نگین:
- آخر کلاله ها به رنگ سفید نمی باشد.
- فرخوردگی در آن وجود ندارد.
- از رنگی زیبا و شکلی قشنگ برخوردار است.
قدرت رنگ‌دهی این زعفران ۲۳۰ تا ۲۷۰ واحد است.
زعفران نگین
۲) زعفران سرگل
دسته دیگر از انواع زعفران همان زعفرانی است که در ذهن بیشتر مردم وجود دارد که را زعفران سرگل نامیده اند.
لذا این زعفران در میان بقیه زعفران ها از مصرف بالاتری برخوردار است.
در زعفران سرگل هیچ خبری از بخش زرد رنگی که زعفران دارد یا همان ریشه زعفران وجود ندارد و فقط بخش کلاله آن یا همان رشته بریده شده، به شکل کاملا منفصل و جدا جدا و همچنین تمیز موجود است.
عناوین سرقلم، سرریشه و ممتاز را علاوه بر سرگل، برای این نوع زعفران بکار می‌برند.
ویژگی های زعفران سرگل:
- این نوع زعفران کلاله های آن (رشته های بریده شده آن) تماما جدای از هم می باشند.
- کلاله آن کاملا قرمز رنگ بوده و هیچ اثری از سفیدی در آن نیست.
- از رنگی زیبا و ظاهری قشنگ برخوردار است.
- در هم تنیده و به هم چسبیده نیست.
- زعفران سرگل هم از انواع متفاوتی برخوردار است ولی آنچنان مرسوم نیست.
- در خارج از کشور به آن All- Red به معنای کاملا قرمز می‌گویند.
قدرت رنگ‌دهی زعفران سرگل ۲۱۰ تا ۲۶۰ واحد می باشد.
زعفران سرگل
۳) زعفران پوشال
در زعفران پوشال، خامه زعفران (بخش سفید رنگ) از زیر گل جدا می‌شود، به صورتی که کلاله‌ها دارای ١-٣ میلیمتر خامه خواهند بود.
در انتهای کلاله‌های سه شاخه زعفران، مقداری زردی یا سفیدی به چشم می‌خوردکه شکل پوشال مانندی به آن می‌دهد؛ به همین علت زعفران پوشال نام گرفته است.
در مورد انواع زعفران و تفاوت آنها لازم است بدانید زعفران پوشال به دو نوع پوشال قلمدار و پوشال معمولی تقسیم می‌شود.
این مدل زعفران براساس درشتی و فرخوردگی کلاله و میزان خامه متصل به آن از ۱ تا ۳ درجه‌بندی می‌شود.
به زعفران پوشالی که دارای کلاله‌های ضخیم و صاف، بدون فرخوردگی و دارای خامه (ریشه) کمتری باشد پوشال قلمدار و به زعفران پوشالی که دارای کلاله معمولی و فرخورده با خامه بیشتری است پوشال معمولی می‌گویند.
به دلیل اینکه در این نوع زعفران کلاله بیشتر می باشد قدرت رنگ دهی بیشتری نسبت به زعفران دسته دارد .
به دلیل اتصال کلاله به خامه و کاهش احتمال تقلبی بودن، این نوع زعفران اعتماد بیشتری از خریداران جلب کرده است.
زعفران رشته‌ای درجه ۱، درجه ۲ و درجه ۳ در خانواده زعفران پوشال قرار می‌گیرد.
ویژگی های زعفران پوشال:
- در آخر کلاله آن سفیدی دیده می شود.
- در هم تنیده و فرخورده است.
- دارای تکه هایی که به یکدیگر چسبیده اند نیست.
- دارای رشته هایی است که به شکل کلاف هستند.
قدرت رنگ دهی زعفران پوشال 170 تا 250 می باشد.
زعفران پوشال
۴) زعفران دسته یا همان دخترپیچ
اصلی‌ترین و پایه‌ای ترین نوع از انواع زعفران دسته یا رشته کامل می باشد.
از کنار هم چیده شدن و خشک شدن تمامی یک رشته زعفران (شامل کلاله و خامه) به‌دست می‌آید.
بخش خامه معمولا ۳ تا ۵ میلیمتر می باشد و کلاله بستگی به کیفیت زعفران بلندتر یا کوتاه‌تر می باشد.
چینش رشته‌ها در زعفران دسته بر روی هم یا به حالت یک‌سویه و یا دوسویه می‌باشد.
زعفران دسته در درجه‌بندی سازمان ملی استاندارد و نیز استاندارد ۱-۲۵۹، زعفران رشته‌ای درجه ۴ نام دارد.
قدرت رنگ دهی زعفران دسته بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ واحد است.
زعفران دسته، دخترپیچ، رشته کامل
5) زعفران سفید ویا ریشه زعفران
قسمت انتهایی زعفران که به رنگ سفید می باشد را اصطلاحا ریشه زعفران می گویند.
هنگام پاک کردن زعفران اگر قسمت قرمز رنگ زعفران را از زعفران دسته جدا کنند بخش باقی مانده زعفران سفید ویا ریشه زعفران می باشد.
این بخش از زعفران به دلیل نداشتن کروسین رنگ قرمز را ندارد ولی تمام خواص زعفران را شامل می باشد و باتوجه به قیمت مناسبی که دارد گزینه خوبی برای استفاده از خواص خوراکی و درمانی زعفران می باشد.
ریشه زعفران
مطلب پیشنهادی :
خواص زعفران