زرشک قرمز تنها یک ماده‌ی خوراکی برای درست کردن غذاهای لذیذ نیست.
این گیاه با خاصیت‌های بی‌شماری همراه است.
به طوری که ۲۵۰۰ سال است که در طب سنتی ایرانیان از آن به‌عنوان یک داروی گیاهی مفید یاد می‌شود.
در این بخش از مجله فروشگاه اینترنتی زعفران بینا هفت مورد از خواص بی نظیر زرشک را بررسی میکنیم.
7 خاصیت زرشک
۱) مبارزه با عفونت‌ها
براساس مطالعاتی که بر روی تاثیرات زرشک قرمز صورت گرفته، مشخص شده است که این ماده‌ی خوراکی خاصیت آنتی‌باکتریایی، ضدقارچی و ضدمیکروبی دارد.
وقتی قدرت باکتری‌های چسبیده به سلول‌های بدن کاهش می‌یابد، احتمال ابتلا به عفونت هم در بدن کاهش می‌یابد.
این دقیقاً همان کاریست که زرشک قرمز در بدن انجام می‌دهد.
همچنین اگر به عفونت گلو مبتلا هستید، با مصرف آب زرشک قرمز می‌توانید این بیماری را درمان کنید.
یکی دیگر از فواید زرشک قرمز کمک به درمان گلودرد (بدون سرفه)، سینوزیت، برونشیت و احتقان بینی است.
۲) کمک به سلامت دستگاه گوارش
یک خاصیت زرشک قرمز برای سلامت بدن، به بهبود عملکرد سیستم گوارش مرتبط می‌شود.
به طوری که با مصرف این ماده‌ی خوراکی، سوءهاضمه بهبود می‌یابد.
همچنین زرشک قرمز درد ناشی از معده و روده را نیز درمان می‌کند.
یکی دیگر از خواص زرشک قرمز درمان اسهال در اثر مسمویت غذایی است.
براساس مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفته، مشخص شده است که مصرف آب زرشک سریع‌تر از آنتی‌بیوتیک به درمان مشکلات معده کمک می‌کند.
یکی از مشکلات معده، اسهال باکتریایی است. یکی دیگر از فواید زرشک، تسکین درد و بهبود این بیماری است.
۳) کمک به کنترل دیابت
انسولین هورمونی است که میزان قند خون را تنظیم می‌کند.
بربرین پاسخ سلول‌های بدن به هورمون انسولین را تنظیم کرده و در کاهش قند خون موثر است.
محققان دریافتند که تاثیرات مفید بربرین بر قند خون و هموگلوبین A۱c (سنجش میانگین قند خون در ۳ ماه ) با دارو‌های مانند متفورمین قابل مقایسه است.
مصرف روزانه ۲ میلی‌گرم عصاره میوه زرشک خشک، سطح هموگلوبین A۱c را کاهش داده و قند خون را تا حد زیادی پایین می‌آورد.
اما هنوز نمی‌توان به طور قطع در رابطه با تاثیر مفید مصرف زرشک تازه یا زرشک خشک اظهار نظر کرد.
۴) بهبود سوءهاضمه
برای کمک به درمان سوءهاضمه مصرف اَشکال مایع زرشک مانند آب‌زرشک یا چای زرشک به بیماران توصیه می‌شود.
برای بهبود سوءهاضمه توصیه می‌شود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه قبل از مصرف وعده‌ی غذایی از زرشک استفاده کنید.
5) کمک به سلامت قلب
خواص زرشک بر سلامت قلب به اثبات رسیده است.
- کمک به کنترل فشار خون بالا
- درمان بیماری سرخ‌رگ کرونری
- آریتمی قلب
- بیماری ماهیچه‌ی قلب
از خواص زرشک است.
فیبریلاسیون دهلیزی وضعیتی است که در آن (معمولا به‌خاطر گردش خون ضعیف) ضربان قلب، سریع و نامنظم می‌شود.
برخی روش‌های پزشکی جایگزین مانند یوگا، طب سوزنی، پس‌خوراند زیستی (روشی که در آن یاد می‌گیریم عملکردهای بدن مانند ضربان قلب را با کمک ذهن کنترل کنیم) و مکمل های غذایی گیاهی مانند مکمل‌های زرشک می‌توانند در درمان فیبریلاسیون دهلیزی مؤثر باشند.
براساس مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۵ صورت گرفت آلکالوئید فعال زرشک (بربرین) با ایجاد واکنشی بیوشیمیایی در قلب می‌تواند به بهبود فیبریلاسیون دهلیزی کمک بکند.
براساس این مطالعه بربرین می‌تواند مانند یک واسطه‌ی ضدآریتمی در بدن عمل بکند.
با این‌حال اثبات قطعی فواید بربرین در بهبود فیبریلاسیون دهلیزی و فلوتر دهلیزی نیازمند آزمون‌های بالینی بیشتر در انسان‌هاست.
همچنین زرشک می‌تواند با کاهش کلسترول موجود در سرم و خون به حفظ سلامت قلب و نیز حفظ سلامت عمومی بدن کمک بکند.
6) پاکسازی کبد و تصفیه‌ی خون
یکی دیگر از خواص زرشک قرمز برای بدن، پاکسازی کبد است.
وقتی این ماده‌ی غذایی را مصرف می‌کنید، بربرین موجود در آن باعث افزایش ترشحات کیسه صفرا می‌شود.
این ترشحات همچون یک ملین عمل می‌کند که باعث بهبود هضم و گوارش غذا می‌شود.
از سوی دیگر این بربرین به دفع چربی‌های اضافه از کبد کمک می‌کند.
بنابراین افرادی که به کبد چرب مبتلا هستند، با مصرف آب زرشک قرمز می‌توانند کبد خود را به مرور زمان پاکسازی کنند.
۷) مبارزه با نشانگان سوخت‌وسازی
یکی دیگر از خواص زرشک مبارزه با نشانگان سوخت‌وسازی است.
نشانگان سوخت‌وسازی یک اختلال سوخت‌وسازی است. معیار تشخیص این بیماری وجود حداقل ۳ مورد یا بیشتر از موارد زیر است:
- چاقی شکم
- قند خون بالا
- تری‌گلیسرید بالا
- فشار خون بالا
- پایین‌بودن کلسترول خوب (HDL)
در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۴ در ایران صورت گرفت تأثیر زرشک بر توازن پرواکسیدان-آنتی‌اکسیدان (PAB) در بیماران مبتلا به نشانگان سوخت‌وسازی بررسی شد.
توازن پرواکسیدان-آنتی‌اکسیدان شاخصی برای اندازه‌گیری عوامل مؤثر بر استرس اکسیداتیو است و احتمالا یکی از عواملی است که خطر بیماری های قلبی عروقی را نشان می‌دهد.
استرس اکسیداتیو به‌معنای عدم تعادل در تولید رادیکال های آزاد و ناتوانی بدن در خنثی‌کردن تأثیرات منفی آنها (به کمک آنتی اکسیدان ها) است.
بنابراین هرچه استرس اکسیداتیو یا توازن پرواکسیدان-آنتی‌اکسیدان کمتر باشد، برای بدن بهتر است.
در این مطالعه ۱۰۶ بیمار مبتلا به نشانگان سوخت‌وسازی را به‌طور تصادفی در دو گروه قرار دادند.
به یک گروه از آنها روزانه سه کپسول محتوی زرشک و به گروه دیگر ۳ کپسول محتوی پلاسیبو (یا دارونما چیزی شبیه به دارو ولی بدون اثر واقعی) به‌مدت ۶ هفته داده شد.
در پایان مطالعه میزان توازن پرواکسیدان-آنتی‌اکسیدان (PAB) در گروهی که کپسول محتوی زرشک مصرف می‌کردند، کاهش چشمگیری داشت، درحالی‌که در گروه دیگر تغییری در این شاخص مشاهده نشد.
یافته‌ها نشان می‌دهند مکمل‌های محتوی زرشک (۶۰۰ میلی‌گرم در روز به‌مدت ۶ هفته) می‌توانند استرس اکسیداتیو را کاهش بدهند.
در افراد مبتلا به نشانگان سوخت‌وسازی مکمل‌های محتوی زرشک می‌توانند استرس اکسیداتیو را کاهش بدهند. این امر راهی کلیدی برای مبارزه با نشانگان سوخت‌وسازی و سایر عوارض احتمالی آن است.